اصول و مبانی عدالت جنسیتی در حکمت متعالیه

سخن دانشگاه      11

مقدمه    13

فصل اول 17

مفهوم شناسی عدالت جنسیتی          17

گفتار اول -  مفهوم شناسی جنسیت   18

1. جنسیت در تقابل با جنس 18

1-1. ابهام و عدم تعین      19

1-2. فقدان اصالت            20

1-3. سیلان و تغییرپذیری  21

2. جنسیت به معنای جنس 22

2-1. کاربرد متعین در محاورات فارسی‌زبانان 23

2-2. کاربرد متعین در میان نویسندگان انگلیسی          24

2-3. کاربرد متعین در میان نویسندگان فارسی‌زبان      25

گفتار دوم - مفهوم شناسی عدالت جنسیتی      26

1. عدالت جنسیتی مساواتی 27

1-1. رویکرد عدالت مساواتی در جنسیت‌ها    28

1-2. رویکرد عدالت مساواتی در نتایج         31

1-3. رویکرد عدالت مساواتی در جنس‌ها      34

2. عدالت جنسیتی استحقاقی 35

2-1. رویکرد استحقاقی محض        35

2-2. رویکرد ترکیبی         39

3. بررسی عدالت جنسیتی مساواتی و استحقاقی 41

3. تبیین معنای مختار 48

فصل دوم 51

مبانی نظری عدالت جنسیتی در آراء فمینیستی 51

گفتار اول ـ معرفت‌شناسی فمینیستی  52

1. اصالت بخشی به فاعل شناسا 52

1. تأثیرپذیری معرفت از علل مختلف 56

2-1. جنس و جنسیت        56

2-2. شرایط اجتماعی        60

2-3. عواطف، ارتباط و همدلی        62

3. نسبیت در معرفت 65

گفتار دوم ـ خدا‌شناسی فمینیستی       67

1. رویکرد تعالی 72

1. رویکرد تنزل 74

2-1. خدای متوهَّم 75

2-2. خدای متغیر 76

2-3. خدای مؤنث 77

2-4. خدا به‌مثابه طبیعت    78

2-5. خدای غیر متعالی     79

گفتار سوم ـ انسان‌شناسی فمینیستی  81

1. گوهر مشترک انسانی میان مرد و زن 82

1-1. رویکرد اثبات           82

1-2. رویکرد انکار          84

2. جنس برتر میان مرد و زن 86

2-1. رویکرد برتری زن    86

2-2. رویکرد برتری مرد   89

2-3. رویکرد تساوی زن و مرد      94

3. تفسیر تفاوت‌ها میان مرد و زن 96

3-1. تفاوت‌های جسمانی زن و مرد  96

3-2. تفاوت‌های روانی زن و مرد    98

3-3. تمایز میان جنس و جنسیت      99

3-2-1. تقابل‌های جنسیتی ناعادلانه 101

3-3-2. شناسایی مرزهای جنس و جنسیت     103

چکیده فصل         106

فصل سوم           111

مبانی نظری عدالت جنسیتی در حکمت متعالیه 111

گفتار اول ـ معرفت‌شناسی حکمت متعالیه        112

1. مبانی معرفت‌شناسی حکمت متعالیه 113

1-1. امکان شناخت جهان خارج      113

1-2. وجود ذهنی و پاسخ به اشکالات           115

1-3. مبناگروی با تکیه ‌بر علم حضوری        116

1-3-1. مبناگرایی معتدل و حداکثری 118

1-3-2. ظرفیت‌های جدید علم حضوری در مبناگرایی    121

1-4. نظریه اعتباریات و دلالت معرفت‌شناسی 124

1-4-1. تبیین نظریه اعتباریات علامه          126

1-4-2. دلالت معرفت‌شناسی نظریه اعتباریات 131

2. مبانی معرفت‌شناسی عدالت جنسیتی 134

2-1. امکان دستیابی به معرفت در عدالت جنسیتی       135

2-1-1. مخالفت با سوبژکتیویسم افراطی از طریق پاسخ به اشکالات وجود‌ذهنی     137

2-1-2. مبناگرایی حداکثری             137

2-1-3. تحکیم برهانی معرفت‌های اعتباری    139

2-2. عدم وابستگی اعتبار معرفت به جنسیت  140

2-3. ضرورت توجه به علل شکل‌گیری معرفت           141

گفتار دوم ـ خدا‌شناسی حکمت متعالیه            144

1. مبانی خداشناسی حکمت متعالیه 145

1- 1. اثبات واجب‌الوجود    145

1-2. صفات ذاتی واجب‌الوجود         148

1-2-1. کمال صرف الهی   152

1-2-2. توحید الهی          156

1-2-3. علم مطلق الهی     160

1-3. افعال واجب‌الوجود     163

1-3-1. ربوبیت مطلق الهی            163

1-3-2. حکمت مطلق الهی 166

2. مبانی خداشناسی عدالت جنسیتی 170

2-1. کمال مطلق الهی و مقابله با الهیات تنزل فمینیستی           171

2-2. ربوبیت مطلق الهی در نظام تکوین و تشریع و مقابله با تعالی زن به قیمت تنزل الهی  173

2-3. حکمت مطلق الهی و مقابله با لغویت در نظام تشریع و تکوین در عرصه عدالت جنسیتی          176

2-4. حق اطاعت مطلق الهی و تقدم آن بر هر حق دیگری در عرصه عدالت جنسیتی           178

گفتار سوم ـ انسان‌شناسی حکمت متعالیه       183

1. مبانی انسان‌شناسی حکمت متعالیه 184

1-1. حقیقت مشترک انسانی میان زن و مرد  184

1-1-1. پیشینه بحث قبل از حکمت متعالیه    185

1-1-2. تفسیر نوعیت انسان در حکمت متعالیه          187

1-1-3. تفسیر حکمت متعالیه از حقیقت انسان           189

1-1-4. مشترکات انسانی در حکمت متعالیه   191

1-2. تفسیر تفاوت‌های زن و مرد با نظر به حقیقت مشترک انسانی         194

1-2-1. تفکیک میان تفاوت‌های جنسی و جنسیتی       194

1-2-2. رابطه تفاوت‌ها با حقیقت مشترک انسانی        197

1-2-2-1. رویکرد عرضی بودن تفاوت‌ها      197

1-2-2-2. رویکرد ذاتی بودن تفاوت‌ها          198

1-2-2-3. بررسی ذاتی یا عرضی بودن تفاوت‌ها         200

1-3. ملاک برتری انسان‌ها 203

1-3-1. ملاک سعادت و کمال در حکمت متعالیه          203

1-3-2. عوامل و موانع سعادت و کمال در حکمت متعالیه         204

1-3-3. دیدگاه اختصاصی صدرالمتالهین نسبت به زن  208

1-3-3-1. بررسی عبارتی مشهور از ملاصدرا در مورد زن      209

1-3-3-2. بررسی سایر عبارت‌های ملاصدرا در مورد زن        215

2. مبانی انسان‌شناسی عدالت جنسیتی 223

2-1. زن و مرد فراتر از پیکر مادی 224

2-2. گوهر مشترک انسانیت میان زن و مرد  226

2-3. نسبت جنسیت با کمالات وجودی           227

2-4- غایتمندی حیات زن و مرد      228

2-5. تمایز حقوقی میان زن و مرد   229

چکیده فصل         232

فصل چهارم         237

نقد و بررسی مبانی نظری عدالت جنسیتی در آراء فمینیستی       237

گفتار اول ـ بررسی معرفت‌شناسی فمینیستی    237

1. نقدهای رایج به معرفت‌شناسی فمینیستی 238

1-1. مغالطه تکوینی         238

1-2. عمل‌گرایی و غفلت از حقیقت   244

1-3. نسبیت در معرفت      247

2. بررسی معرفت‌شناسی فمینیستی بر اساس حکمت متعالیه 253

2-1. فقدان تبیینی از مطابقت و عدم توجه به مبناگرایی            253

2-2. تأثیرگذاری جنسیت در معرفت به‌صورت غیر انحصاری     254

2-3. فقدان توجه کامل به معرفت‌های اعتباری            257

گفتار دوم ـ بررسی خدا‌شناسی فمینیستی        259

1. بررسی عمومی الهیات فمینیستی 260

1. بررسی اختصاصی الهیات فمینیستی 262

2-1. بررسی دیدگاه خدای متوهَّم     264

2-2. بررسی دیدگاه خدای متغیر      265

2-3. بررسی دیدگاه خدای مؤنث      267

2-4. بررسی دیدگاه خدا به‌مثابه طبیعت         269

2-5. بررسی دیدگاه خدای غیر متعالی          270

گفتار سوم ـ بررسی انسان‌شناسی فمینیستی    272

1. بررسی عمومی انسان‌شناسی فمینیستی 272

1. بررسی اختصاصی انسان‌شناسی فمینیستی 275

2-1. گوهر مشترک انسانی 275

2-2. جنس برتر   277

2-3. تفکیک میان جنس و جنسیت   286

چکیده فصل         294

خاتمه     299

کتابنامه  304