نظریه امنیت سیاسی در قرآن کریم (بر اساس استراتژی داده بنیاد)

فصل اول: مباحث مقدماتی 19
مقدمه 20
الف) مفاهیم 35
1. نظریه 35
2. امنیت 36
3. امنیت سیاسی 36
4. دادهبنیاد 37
ب. روش تحقیق 37
فصل دوم:ادبیات نظری تحقیق 41
الف) امنیت در لغت و اصطلاح 42
ب) امنیت در قرآن 48
ج) سیاست در لغت و اصطلاح 50
د) امنیت سیاسی 52
1. امنیت سیاسی با رویکرد دولت‌محور 52
2. امنیت سیاسی با رویکرد فرد محور 58
هـ) رویکرد تلفیقی 60
و) ارتباط بین موضوعات سیاسی و موضوعات امنیتی 63
ز) تفاوت امنیت سیاسی و سایر ابعاد امنیت (چارچوب باری بوزان) 64
1. امنیت نظامی 65
2. امنیت اقتصادی 65
3. امنیت اجتماعی 67
4. امنیت زیست‌محیطی 76
4- 1. گذری بر سایر ابعاد مهم امنیت 79
- امنیت انسانی 79
- امنیت غذایی 81
- امنیت معنوی 82
- امنیت فردی 82
- امنیت شغلی 82
- امنیت عمومی 84
ح) چگونگی طرح موضوع امنیت در قرآن کریم 84
1. ظرفیت سنجی مفاهیم جدید در قرآن کریم بر اساس جامعیت قرآن 84
1- 1. معنا و گستره هدایت‌گری قرآن کریم 84
1- 2. چیستی و معنای جامعیت قرآن 87
1- 3. ظرفیت سنجی مفاهیم مدرن در قرآن کریم 92
2. مبانی طرح نظریه امنیت سیاسی در قرآن کریم 94
2- 1. مبانی هستی‌شناسی مکتب امنیتی قرآن 94
2- 2. مبانی معرفتی شناسی مکتب امنیتی قرآن 96
2- 3. مبانی انسان‌شناسی مکتب امنیتی قرآن 98
3. چگونگی طرح نظریه امنیت در قرآن کریم 104
4. امنیت و واژگان مرتبط با آن در قرآن کریم 108
4- 1. واژگان مستقیم 109
4- 2. واژگان ضمنی و التزامی 111
4- 3. مفاهیم مخالف 114
4- 4. دلالتهای سیاقی و معنایی 117
فصل سوم: روش تحقیق 119
مقدمه 120
الف) تعریف راهبرد نظریه‌پردازی دادهبنیاد 123
ب) مراحل نظریه‌پردازی دادهبنیاد 128
1. جمع‌آوری دادهها (مصاحبه، مشاهده و تجزیه‌وتحلیل متون) 128
2. کدگذاری دادهها 129
3. کدگذاری باز 130
4. کدگذاری محوری 131
5. کدگذاری انتخابی 133
6. استمرار مراحل مذکور به حد کافی 134
7. نوشتن نظریه 135
8. ارزیابی نظریه‌پردازی دادهبنیاد 137
9. چگونگی کاربرد روش دادهبنیاد در پژوهش حاضر 139
فصل چهارم: کدتحلیل نتایج و یافتهها 143
مقدمه 144
الف) جایگاه امنیت سیاسی از منظر قرآن کریم 151
1. اهمیت امنیت سیاسی در قرآن کریم 151
- امنیت سیاسی آرمان انبیای الهی 151
- معرفی الگوی امنیت سیاسی با توصیف بهشت 154
1- 1- 2. نقش امنیت سیاسی در زندگی بشری 155
- امنیت سیاسی بالاترین نعمت 155
- توصیف مدینه فاضله با امنیت سیاسی 157
- انحصار امنیت در حاکمیت الهی 158
- لزوم سرسختی و تلاش در تحقق و حفاظت از امنیت سیاسی 159
1- 2. اهمیت امنیت سیاسی در حیات معنوی انسان‌ها 160
- نقش امنیت سیاسی در پرستش خداوند 160
- توصیف ناامنی سیاسی به عذاب 161
2. ضرورت نیاز به امنیت سیاسی در قرآن کریم 163
2- 1. نقش ویژگی‌های ذاتی انسان در ضرورت امنیت سیاسی 163
- هم‌نشینی خلقت (طینت) انسان و ناامنی و فساد 163
- ماهیت خلق‌وخوی حیوانی انسان در تولید ناامنی 164
- ویژگی خلقت انسان در نیکوترین و پست‌ترین (دو فطرت انسان) 166
2- 2. نقش ویژگی‌های اکتسابی انسان در ضرورت امنیت سیاسی 167
2- 2- 1. ضرورت تأمین امنیت سیاسی در زندگی زمینی 167
- هم‌نشینی حضور در زمین و دشمنی و ناامنی 167
- طغیانگری انسان 170
2- 2- 2. ضرورت امنیت سیاسی با توجه به اغوای انسان‌ها 172
ب) سطوح امنیت سیاسی 174
اول: امنیت سیاسی افراد 174
1. امنیت از تهدیدات نظری (مخاطرات آزادی) 174
1- 1. آیات امنیت آزادی عقیده (رفع تهدیدات آزادی درونی) 179
- اصالت ایمنی و صلح از دیدگاه قرآن کریم 179
- استثنای ناامنی سیاسی در هنگام قتال 180
- انحصار تبعید در برابر تبعید 181
- حق بودن دین اسلام 183
- حق داشتن و اختیار در فکر و عقیده 183
- امنیت تبلیغ‌کنندگان و عدم اجبار تبلیغ شوندگان 186
- نفی تفتیش عقاید 188
1- 2. آیات امنیت آزادی بیان (رفع تهدیدات آزادی بیرونی) 189
- امنیت شکل‌گیری جدال احسن 191
- امنیت ارائه استدلال 192
- امکان محاجه مخالفان 193
- امنیت آمرین به معروف و ناهین از منکر 194
- ایمنی و اهمیت تبلیغ‌کنندگان دین 197
- امنیت حضور جاهلان در جامعه 198
- امکان شنیدن نظرات گوناگون 201
2. آیات امنیت مشارکت در جامعه (رفع تهدیدات عملی) 202
2- 1. امنیت انتخاب 204
- امنیت مشاوره در عرصههای سیاسی 204
- امنیت تعیین سرنوشت 217
2- 2. امنیت نظارت 219
- امنیت نصیحت 219
3. مرجع امنیت سیاسی افراد 223
مقدمه 223
3- 1. تأکید بر ارزش انسان‌ها در قرآن 226
3- 1- 1. ویژگی‌های وجودی انسان 226
3- 1- 2. ویژگی‌های معرفتی انسان 226
3- 1- 3. ویژگی‌های توصیفی انسان 227
- اصل کرامت و فضیلت برای همه انسان‌ها 227
- ارزش والاى یکایک انسان‌ها در نزد خداوند 229
- انسان جانشین خداوند بر روی زمین 231
- معرفی امنیت به‌عنوان حق انسان 233
- نیاز به امنیت از تولد تا پس از مرگ 234
3- 2. تأکیدات حکومتی برای برقراری امنیت افراد 234
3- 2- 1. نفی استبداد افراد جامعه از سوی حکومت 234
3- 2- 2. دعوت به امنیت برای مسلمانان و غیرمسلمانان 236
3- 2- 3. لزوم پذیرش امنیت افراد توسط حکومت 237
3- 2- 4. برقراری امنیت اختلاف کنندگان 238
دوم: امنیت سیاسی گروه‌ها 240
2- 1. مهم‌ترین نمونه گروه معرفی‌شده در قرآن کریم 240
2- 2. اصل پذیرش تشکیل گروه‌ها 244
3. نفی استضعاف گروه‌ها 245
2- 4. عوامل استضعاف گروه‌ها 246
2- 4- 1. تهدید از سوی حکومت 246
2- 4- 2. تهدید از سوی گروههای دیگر 247
2- 4- 3. تهدید از سوی افراد 248
- قارون 248
- بلعم باعورا 249
4. امنیت رقابت در میان گروه‌ها 250
5. مرجع امنیت سیاسی گروه‌ها 251
5- 1. امکان و مثبت بودن تشکیل گروه 251
5- 2. فعالیتهای گروهی موجب قدرتمندشدن 251
سوم: امنیت سیاسی حکومت 253
1. انواع تهدیدات امنیت سیاسی حکومت 256
1- 1. تهدیدهای داخلی (داخل مرزها) 256
1- 1- 1. تهدیدات حاکمیتی 259
- طغیان گری و استبداد حاکمان 259
- بی‌عدالتی و حکومت ظالمانه 261
- عدم اجرای حدود اسلامی 264
- عدم اجرای حق 265
- استعلا و برتری جویی حاکمان 266
- استکبار و خودبزرگ‌بینی 267
- فقدان دانش و توانایی لازم (فقدان تخصص در حکمرانی) 269
- پیروی از نفع و ضرر شخصی 269
- نبود نرم‌خویی حاکمان 270
- استخفاف و کوچک شماری مردم 271
- عدم پاسخگویی رهبران 271
- ناکارآمدی اقتصادی نظام سیاسی 272
1- 1- 2. تهدیدات مردمی 272
- عدم اطاعت از رهبران جامعه 272
- اﺧﺘﻼﻓﺎت و ﺗﻔﺮﻗﻪ در میان مردم 275
- وجود محاربه در جامعه 276
- فسق در جامعه 278
- بغی و شورش افراد 278
- عدم استقامت و پایداری 279
1- 2. تهدیدهای خارجی 280
2. مرجع امنیت سیاسی حکومت 281
2- 1. لزوم تشکیل حکومت 282
2- 2. شایستگان برای تشکیل حکومت 284
2- 3. معرفی مصادیق حاکم مطلوب 287
د) فرجام امنیت سیاسی 290
1. نتایج و آثار دنیوی امنیت سیاسی 290
1- 1. امنیت سیاسی بستر توسعه و تمدن سازی 290
1- 2. گردش قدرت در میان انسان‌ها 294
2. نتایج و آثار اخروی امنیت سیاسی 295
2- 1. هدایت و رسیدن به صراط مستقیم 295
فصل پنجم: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری 297
الف) جایگاه امنیت سیاسی از منظر قرآن کریم 305
ب) سطوح امنیت سیاسی از منظر قرآن کریم 309
ج) فرجام امنیت سیاسی از منظر قرآن کریم 311
منابع 314
منابع فارسی 314
منابع لاتین 330
منابع عربی 331
نرم‌افزار 331
پیوست: آیات مورداستفاده 332