زنان، تحولات شهری و رویکردهای فقهی در ایران معاصر

سخن دانشگاه 12
پیشگفتار 14
فصل اول: مباحث مقدماتی
15
مقدمه 16
الف. اهمیت موضوع 22
ب. پیشینۀ پژوهش 24
فصل دوم: چارچوب مفهومی
33
مقدمه 34
الف. چالش 34
1. فرق مانع و چالش 35
ب. زیست‌بوم شهری 36
1. شهر 39
2. شهرنشینی 40
3. بافت شهری جدید 40
4. زنانه شدن شهر 42
ج. تغییرات اجتماعی 43
تفاوت تغییر اجتماعی با تحول اجتماعی 44
د. رویکرد فقهی 45
1. فقه پویا 48
2. موضوع‌شناسی 52
3. ضرورت موضوع‏شناسی در فقه 53
رابطه فقه با موضوعات 54
4. تأثیر تحوّل موضوعات در تحوّل احکام 55
هـ. آموزش و پرورش 56
و. اشتغال 56
فصل سوم: تحولات شهری در ایران معاصر با تأکید بر زیست زنانه
57
مقدمه 58
الف. تحول در مناسبات انسانی زن در زیست‌بوم شهری 58
1. تاریخچۀ شهرنشینی در ایران معاصر 58
2. پیوستن زنان به هویت شهروندی در ایران 61
ب. تحولات سامانۀ کالبدی شهر در ایران معاصر با تأکید بر زیست زنانه 65
1. مسکن 65
1˗1. تحولات مسکن 65
1˗2. چالش‌های تحولات مسکن 70
2. تجهیزات شهری 72
2˗1. تحول در تجهیزات شهری 73
2˗2. چالش‌های تحول در تجهیزات شهری 92
3. حمل‌ونقل 97
3˗1. تحولات شبکۀ حمل و نقل 97
جمع بندی 101
فصل چهارم: تحولات تاریخی زیست زنان و چالش‌های آن در ایران معاصر
103
مقدمه 104
الف. دورۀ قاجار 104
1. خروج از منزل و حضور زنان در جامعه 104
1˗1. مصادیق حضور زنان عصر قاجار در جامعه 107
1˗2. چالش‌های زنان عصر قاجار برای حضور در جامعه 122
2. آموزش دختران در عصر قاجار (محتوا و مکان آموزش) 128
2˗1. مکان و محتوای آموزش دختران در عصر قاجار 128
2˗2. چالش‌های آموزش دختران در عصر قاجار 132
3. فعالیت‌های اقتصادی زنان در عصر قاجار 141
3˗1. انواع فعالیت‌های اقتصادی زنان در عصر قاجار 142
3˗2. چالش‌های فعالیت اقتصادی زنان در عصر قاجار 156
ب. دورۀ پهلوی 157
1. خروج از منزل و حضور زنان در حوزۀ عمومی 158
1˗1. مصادیق حضور زنان در جامعه 158
1˗2. چالش‌های زنان دورۀ پهلوی برای حضور در اجتماع 165
2. آموزش دختران 171
2˗1. انواع آموزش دختران 173
2˗2. محتوای آموزش 180
2˗3. چالش‌های آموزش دختران در عصر پهلوی 182
3. فعالیت‌های اقتصادی زنان 191
3˗1. انواع فعالیت اقتصادی زنان 191
3˗2. چالش‌های زنان دورۀ پهلوی در حوزۀ فعالیت اقتصادی 196
ج. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی 203
1. خروج از منزل و حضور زنان در حوزۀ عمومی 203
1˗1. چگونگی حضور زنان در حوزۀ عمومی 203
1˗2. چالش‌های زنان برای حضور در عرصۀ عمومی 204
2. آموزش دختران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی 204
2˗1. چگونگی وضعیت تحصیل دختران 204
2˗2. چالش‌های آموزش دختران در جمهوری اسلامی ایران 207
3. فعالیت‌های اقتصادی زنان بعد از انقلاب اسلامی 210
3˗1. چگونگی وضعیت فعالیت‌های اقتصادی زنان 210
3˗2. چالش‌های زنان در حوزۀ فعالیت اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران 211
جمع بندی 211
فصل پنجم: مواجهۀ فقهای معاصر شیعه با چالش‌های زندگی زنان در زیست‌بوم شهری
213
مقدمه 214
الف. رویکردهای فقهی 214
1. رویکرد فردی 214
2. رویکرد اجتماعی (حکومتی) 215
2˗1. تفاوت رویکرد فردی با رویکرد اجتماعی و حکومتی 217
ب. فتاوای فقها در ادوار سه گانه درباره اذن خروج، تحصیل و اشتغال زنان 218
1. فتاوای فقهای دورۀ قاجار در زمینۀ حضور زنان در جامعه، تحصیل و اشتغال 219
1˗1. مرحوم نجفی، میرزای قمی و شیخ انصاری 219
1˗2. شیخ فضل‌الله نوری 221
1˗3. محمد صادق ارومی فخرالإسلام 222
1˗4. سید عبدالله بلادی بوشهری 223
1˗5. سید اسدالله خرقانی 224
1˗6. ابوعبدالله زنجانی 226
2. فتاوای فقیهان دورۀ پهلوی در مواجهه با این چالش‌ها 227
2˗1. محمدحسن حائری مازندرانی 227
2˗2. میرزا علی اکبر رضوی قمی 229
2˗3. شیخ یوسف نجفى گیلانى 231
2˗4. غلامحسین اصفهانی حائری 233
2˗5. آیة‌الله شیخ احمد شاهرودی 239
2˗6. آیة‌الله علی اصغر لاری 249
2˗7. شیخ محمد خالصی زاده 257
2˗8. شهید مرتضى مطهرى‌ 259
2˗9. بانو مجتهده امین 270
3. فتاوای فقهای بعد انقلاب در مواجهه با چالش‌های زنان 274
3˗1. امام خمینی+ 274
3˗2. امام خامنه‌ای حفظه الله 277
3˗3. آیة‌الله خویی 281
3˗4. آیةالله میرزا جواد تبریزی 282
3˗5. آیة‌الله سبحانی 282
3˗6. آیة‌الله مکارم شیرازی 282
3˗7. شیخ یوسف صانعی 284
جمع‌بندی 285
فصل ششم: رهاورد پژوهش
289
پرسش اول 290
پرسش دوم 291
پرسش سوم 292
منابع
303
الف. کتاب‌ها 304
ب. مقاله 310