حیوان، دارنده حق یا موضوع حق؟ : تحدید حقوقی بهره‌برداری از حیوان با تاکید بر مخاطرات مهندسی ژنتیک

فهرست مطالب
سخن دانشگاه
مقدمه
دفتر اول: شناسایی حق‌ها
فصل اول: چارچوب نظری حق
مبحث اول: معنای حق‌
مبحث دوم: ویژگی‌های مفهوم حق
مبحث سوم: وجود حق‌‌
مبحث چهارم: ارکان حق‌
مبحث پنجم: ماهیت حق‌
گفتار اول: ماهیت حق در نظریه تحلیلی
گفتار دوم: ماهیت حق در نظریه انتخاب
گفتار سوم: ماهیت حق در نظریه منفعت
گفتار چهارم: ماهیت حق در حقوق اسلامی
مبحث ششم: مبنای حق
گفتار اول: مبنای حق در نظریه تحلیلی‌
گفتار دوم: مبنای حق در نظریه انتخاب
گفتار سوم: مبنای حق در نظریه منفعت
تحلیل معنای منفعت
بررسی مبنای منفعت
گفتار چهارم: نقد دیدگاه رایج درباره مبنای حق حیوان‌
فصل دوم: حیوان به‌مثابه دارنده حق
مبحث اول: باز تعریف حق قانونی حیوان
مبحث دوم: تعریف حیوان
گفتار اول: تعریف بیولوژیک
گفتار دوم: تعریف فلسفی و رابطه آن با تعریف بیولوژیک
گفتار سوم: تعریف منطقی
گفتار چهارم: تعریف حیوان مهندسی‌شده
مبحث سوم: شاخص اعتبار حق برای حیوان
گفتار اول: ادراک حسی؛ ظرفیت تجربه درد و رنج
گفتار دوم: ادراک احساسی؛ ظرفیت عاطفی و تمایلات درونی
گفتار سوم: ادراک تعاملی؛ ظرفیت تشکیل پیوندهای اجتماعی
گفتار چهارم: ادراک تعقلی؛ توانایی‌های پیچیده شناختی
مبحث چهارم: موضوع حق حیوا
مبحث پنجم: نظام حق‌ها
مبحث ششم: دامنه حق
گفتار اول: حیوان در وضعیت عمومی‌
گفتار دوم: حیوان با وضعیت خاص
مبحث هفتم: وضعیت حقوقی حیوان
گفتار اول: حیوان به‌مثابه اموال
گفتار دوم: حیوان به‌مثابه شخص
گفتار سوم: حیوان به‌مثابه امر حقوقی
گفتار چهارم: جایگاه حقوقی حیوان مهندسی‌شده
فصل سوم: انسان دارنده حق
مبحث اول: موضوع ح
مبحث دوم: حق بهره‌برداری عمومی از حیوان‌
گفتار اول: نسبت هستی‌شناسانه انسان و حیوان
گفتار دوم: نقش انسان در هستی
مبحث سوم: نسبت اخلاقی انسان و حیوان
مبحث چهارم: جایگاه اخلاقی حیوان
گفتار اول: تلوس (غایت) حیوان
گفتار دوم: نظریه‌های ارزش
دیدگاه‌های ناظر به ارزش غیر‌ذاتی
دیدگاه‌های ناظر به ارزش ذاتی
مبحث پنجم: ارزش تشکیکی حیات
مبحث ششم: حق آزمایش
گفتار اول: حیوانات آزمایشگاهی و کاربرد آنها
گفتار دوم: تفاوت آزمایش با سایر سطوح بهره‌برداری
مبحث هفتم: حق مهندسی ژنتیک
گفتار اول: سطوح مهندسی ژنتیک
گفتار دوم: جواز مهندسی ژنتیک حیوانات
مبحث هشتم: سایر متعلق‌های حق انسان در بهره‌برداری
گفتار اول: حق بر محیط زیست
گفتار دوم: حق بر چرخه حیات‌
مبحث نهم: متعلق حق به‌مثابه دارنده حق‌
گفتار اول: محیط زیست به‌مثابه دارنده حق
گفتار دوم: چرخه حیات به‌مثابه دارنده حق
مبحث دهم: سایر دارندگان حق انسانی (حق بین نسلی)
گفتار اول: توجیه اخلاقی حق بین نسلی
گفتار دوم: تضمین حقوق نسل آینده در نظام‌های حقوقی موجود
مبحث یازدهم: سوء‌استفاده از حق‌
دفتر دوم: تنظیم حق‌ها
بخش اول: تنظیم حق‌ها؛ مبتنی بر شناسایی حق قانونی برای حیوان
فصل اول: احترام به حق حیوان
مبحث اول: حفظ حیات
مبحث دوم: تأمین رفاه و آسایش
مبحث سوم: آزادی
مبحث چهارم: ارزش ذاتی (درجه کالاشدگی)
فصل دوم: نقض حق حیوان
مبحث اول: بررسی نقض حق در بهره‌برداری از حیوان
گفتار اول: تأمین نیازهای ضروری
گفتار دوم: تفریح و سرگرمی
گفتار سوم: حیوانات همراه/ همدم
گفتار چهارم: باغ‌وحش و زیستگاه‌های مصنوعی
گفتار پنجم: آزمایش
گفتار ششم: مهندسی ژنتیک
مبحث دوم: بررسی نقض حق در کاربردهای مهندسی ژنتیک حیوانات
گفتار اول: مدل‌های بیماری (Disease Models)
گفتار دوم: تولید نوترکیبات دارویی (Transpharmers/Bioreactors)
گفتار سوم: پیوند میان‌گونه‌ای اعضا (Xenotransplantation)
گفتار چهارم: منابع غذایی (Food Sources)
گفتار پنجم: مدل‌های علمی یا بیولوژیکی (Scientific/Biological Models)
گفتار ششم: مدل‌های هنری (Transgenic Art)
فصل سوم: تقابل حق‌های بنیادین انسان و حیوان‌
فصل چهارم: ضابطه نقض موجه حق
مبحث اول: اصول اولیه
گفتار اول: اصل ضرورت
اهمیت دلیل نقض
جدی بودن دلیل نقض
دقت در معنای ضرورت
گفتار دوم: اصل تناسب‌
مبحث دوم: اصول و قواعد ثانویه
گفتار اول: اصل برآیند
گفتار دوم: اصل محدودکنندگی
فصل پنجم: بهره‌برداری موجه از حیوان
مبحث اول: اهداف موجه
گفتار اول: نافع برای انسان، مضر برای حیوان‌
گفتار دوم: نافع برای انسان، غیرمضر برای حیوان‌
گفتار سوم: نافع برای هر دو‌
گفتار چهارم: نافع برای حیوان، غیرمضر برای انسان‌
مبحث دوم: اهداف بالقوه غیرقابل توجیه
گفتار اول: مضر برای حیوان، نفع غیرضروری برای انسان‌
گفتار دوم: مضر برای حیوان، غیرنافع برای انسان‌
فصل ششم: استیفای حق
بخش دوم: تنظیم حق‌ها؛ مستقل از شناسایی حق قانونی حیوان
فصل اول: محدودیت‌های ناشی از وضعیت انسان
مبحث اول: اصل پیشگیرانه و دفع ضرر محتمل
مبحث دوم: تبیین خطیر بودن محتمل
گفتار اول: پیچیدگی پیامدها
گفتار دوم: برگشت ناپذیری پیامدها
گفتار سوم: ماندگاری پیامدها
مبحث سوم: انسان متأثر از پیامدها (کنش‌پذیر)
گفتار اول: تزاحم میان دارندگان انسانی حق
زمینه‌های بروز تزاحم بین نسلی
چالش‌های اخلاقی ناظر به تزاحم حقوق بین نسلی
آسیب بین نسلی
از دست دادن میراث طبیعی
نقض برابری بین نسلی
تخمین‌ناپذیری خطر
تعارض اولویت‌ها
چالش‌های حقوقی ناظر به تزاحم حقوق بین نسلی
شکاف مسئولیت
محدودیت‌های قانون‌گذاری
نمایندگی منافع آینده
گفتار دوم: تزاحم میان متعلق‌های حق انسان
تزاحم «حق بهره‌برداری از حیوان» با «حق جمعی بشر بر بهره‌برداری از محیط زیست»
اختلال در نظام کل‌گرای محیط زیست
از دست دادن تنوع زیستی
تزاحم «حق بهره‌برداری از حیوان» با «حق جمعی بشر بر بهره‌برداری از چرخه حیات»
اختلال در غایت‌شناسی طبیعی
قطع ارتباط موجودات از نسب تکاملی
اختلال در وابستگی متقابل
از دست دادن ویژگی انعطاف‌پذیری
مبحث چهارم: انسان سازنده (کنش‌گر)
گفتار اول: ایفای نقش خداگونه
گفتار دوم: عبور از مرزها در سطوح گوناگون
گفتار سوم: افسارگسیختگی دانش و توانمندی2
مبحث پنجم: انسان مصنوع
گفتار اول: تغییر ماهیت انسان و ارزش ذاتی
گفتار دوم: کاهش تنوع ژنتیکی انسان
گفتار سوم: تبعیض نژادی ناشی از اصلاح ژنتیک
گفتار چهارم: خطرات بهداشت و ایمنی
گفتار پنجم: ناهنجاری‌های اجتماعی
گفتار ششم: آسیب انتقال بین نسلی
فصل دوم: محدودیت‌های ناشی از وضعیت حیوان
مبحث اول: حیوان به‌مثابه موضوع رفتار اخلاقی
گفتار اول: عناصر پایه در رفتار اخلاقی با حیوان
ایذا‌ء
ایذاء معتنابه گریزناپذیر
ایذاء ناشی از قصور
اتلاف
توجه به محدودیت‌های معرفتی
گفتار دوم: بررسی ملاحظات اخلاقی در کاربردهای مهندسی ژنتیک حیوانات
گفتار سوم: بررسی ملاحظات اخلاقی در روش‌های تولید حیوانات مهندسی‌شده ژنتیک
انتقال از روش ریزتزریق (Microinjection)
انتقال از راه سلول‌های بنیادی (Embryonic Stem Cells Transfer)
انتقال از راه ناقل ویروسی (Retrovirus-Mediated Transfer)
انتقال از راه هسته (Nuclear Transfer)
انتقال از راه اسپرم (Sperm-Mediated Transfer)
گفتار چهارم: نگرانی‌های اخلاقی ناظر به تحقق حیوان مهندسی‌شده ژنتیک
نقض هویت ذاتی حیوان
طبیعی بودن هویت
فقدان یکپارچگی هویت
سازگاری هویت
اصالت هویت
معنادار بودن هویت
تحریف هویت گونه‌ای حیوان
تغییر ماهیت حیوان
مبحث دوم: حیوان به‌مثابه موضوع تکلیف الهی
گفتار اول: ارکان تکلیف
حکم (تکلیف
مکلف
متعلق تکلیف
موضوع تکلیف
گفتار دوم: وجه تکلیف
شواهدی بر وجه عاطفی حق
شواهدی بر وجه اخلاقی حق
گفتار سوم: گستره شمول حیوان و متعلق حق آن
جمع‌بندی
فهرست منابع
کتاب‌ها
مقالات
منابع عربی
منابع انگلیسی